Σάββατο 4 Μαΐου 2013

ΤΑ ΞΩΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Μνήμες από την Αρκαδία και το χωριό μου Μυγδαλιά (Γλανιτσιά)
Εκτός από το μεγαλόπρεπο ναό μας, την ΄΄Κοίμηση της Θεοτόκου΄΄, οι πρόγονοί μας, μας άφησαν και μερικά ξωκκλήσια.
Α. Ο ΑΓΙΩΡΓΗΣ
Βρίσκεται στο βόρειο μέρος του οικισμού ΄΄Παλιόπυργος΄΄. Είναι λιθόκτιστος, μέσα σε ευρύχωρο προαύλιο, στο οποίο υπάρχουν δύο μεγάλα πρίνα βαθύσκια. Είναι κοντά στο Λάδωνα και στη Β.Α. πλευρά του, σώζονται ερείπια παλιών σπιτιών και σε μικρή απόσταση, βόρεια, στην άκρη του γκρεμού, σώζεται μισογκρεμισμένος ο παλιόπυργος με τις πολεμίστρες του, που ήταν το παρατηρητήριο στα χρόνια της Φραγκοκρατίας και το αμυντικό μέσο κατά των επιδρομέων.  Σήμερα Γιώργη πασχαλιά
Από τον πύργο αυτό πήρε την ονομασία του ο οικισμός ΄΄Παλιόπυργος΄΄.
Απέναντι από τον Αγιώργη, βρίσκεται η Πουρναριά (Ποδογορά), η Δάφνη, (Στρέντζοβα), του Κόλια το βουνό, η Κοκκαλιάρα και το Καστράκι.
Στο ξωκκλήσι τ’ Αη Γιώργη πανηγυρίζουμε και γιορτάζουμε κάθε χρόνο ανήμερα της γιορτής του Αγίου.
Τη μέρα τούτη του πανηγυρισμού και της γιορτής του Αγιωργιού, όλοι οι κάτοικοι του χωριού πάνε στη χάρη του για προσκύνημα.
Ο παπάς αναγιγνώσκει το Ευαγγέλιο και πολλές νεαρές μητέρες, αφήνουν τα νεογνά τους, κάτω από το Ευαγγέλιο ενώ πολλοί πιστοί τρέχουν, για ν’ αγγίξουν πρώτοι το μωρό ή να ρίξουν κάποιο αντικείμενο δικό τους, πρώτοι πάνω σ’ αυτό, για να γίνουν οι ανάδοχοι  (νουνοί).
Μερικοί προσκυνητές και κτηνοτρόφοι δένουν στην πόρτα του Αγίου τραγιά, κριάρια, γελάδια και άλλα σφαχτά κι άλλοι ζώνουν τον Άγιο με κέρινες κλωστές και πληρώνουν για κάποιο τάμα. Μερικές γυναίκες βγάζουν σε κλήρο κουλούρες, ρούχα, κουβέρτες και άλλα αφιερώματα στον Άγιο.
Ο κόσμος βγαίνει στο προαύλιο και οι μικροπωλητές διαλαλούν το εμπόρευμα τους. Οι οργανοπαίχτες κουρντίζουν τα όργανά τους, ο χορός και το γλέντι αρχίζει. Οι χορευτές φέρνουν δίπλες το χορό και σκορπούν τη χαρά και το κέφι.
Κάποιες κουλούρες βγαίνουν στην κλήρωση και κάποιες άλλες τις βάζουν στην πηλάλα και τις κερδίζουν οι δρομείς. Όσοι τις κερδίζουν, τις κόβουν σε μικρά κομμάτια και τις μοιράζουν στους πιστούς. Τα έσοδα απ’ αυτές πάνε για τις ανάγκες της εκκλησίας.
Οι επίτροποι στήνουν το τραπεζάκι τους και αρχίζουν οι πλειοδοτικές δημοπρασίες των αφιερωμάτων και οι παπάδες, μέσα στο ναό, βαφτίζουν τα μωρά, που βρήκαν το νουνό τους.
Οι έμποροι πούλησαν τα εμπορεύματά τους. Καταναλώθηκαν όλα. Μαζεύουν τα πράγματά τους και μπαίνουν κι αυτοί στο χορό.
Η ώρα είναι για φαγητό. Κάθονται όλοι γύρω-γύρω στις μάντρες και στρώνουν τραπέζι.
Οι ιερείς προσεύχονται και το φαγητό αρχίζει. Το φαγητό τελειώνει κι οι οργανοπαίχτες παίζουν μερικά τραγούδια της τάβλας.

- 2 -

Τέλος, οι παπάδες κάνουν την προσευχή. Όλοι, μαζί με τη συνοδεία των οργάνων τους φθάνουν στον Παλιόπυργο και αρχίζουν τις επισκέψεις. Σε όλων τα σπίτια οι προσκυνητές αργούν, γιατί οι κάτοικοι του Παλιόπυργου φιλότιμοι και φιλόξενοι δεν περιορίζονται στην προσφορά μόνο ενός γλυκού, αλλά επιμένουν να προσφέρουν  κρέας, γαλατόπιτα, γιαούρτια, χλωρά τυριά κι ό, τι άλλο λαχταρήσει η ψυχή σου.
Οι επισκέψεις τελειώνουν κι όλοι συγκεντρώνονται στου Πόταγα. Μερικοί καθυστερημένοι φτάνουν με το ηχηρό προσκλητήριο των οργάνων κι όλοι μαζί ανεβαίνουν, τον ανηφορικό δρόμο κι αφήνουν τον αφέντη καβαλάρη της Άνοιξης στον τόπο του.
Οι Παλιοπυργίσιοι κτηνοτρόφοι, που έχουν γυρίσει ΄΄γιόμα΄΄ τα γιδοπρόβατά τους, τα σκαρίζουν. Έχουν γυρίσει όλα από τα χειμαδιά και μας θυμίζουν το σχολικό τραγούδι, που τραγουδούσε με γλυκύτητα και μέλος, στα παιδιά του σχολείου μας η αξέχαστη γυναίκα μου :

΄΄Τώρα ν’ Απρίλης και χαρά, τώρα’ ναι καλοκαίρι
το λεν οι κούκοι στα βουνά και οι πέρδικες, στα πλάγια.
Το λέει κι ο πετροκότσυφας, λαλώντας τη φλογέρα.
Πάν’, τα κοπάδια στα βουνά, να ξεκαλοκαιριάσουν,
πάν’ κι οι τσοπάνηδες κοντά, λαλώντας τη φλογέρα,
να τα τυροκομίσουνε και τη νομή, να βγάλουν
να πιούν νερό απ’ το βουνό, να πάρουν τον αέρα
και να γιορτάσουν του Αιωργιού, να ρίξουν στο σημάδι΄΄.

Οι πανηγυριστές φτάνουν όλοι μαζί στο χωριό, κατευθύνονται στην πλατεία και συνεχίζουν το χορό και το γλέντι, μέχρι το βράδυ, που πάνε, να χαιρετίσουν και να ευχηθούν ΄΄Χρόνια πολλά΄΄ στους εορτάζοντες.

β. ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΑΞΙΑΡΧΕΣ
Βρίσκονται στα Σελά, κοντά στου Βλάση το καλύβι. Είναι λιθόκτιστος ναός και τον έχτισε ο Μιχαλάκης Παπάς, που μετώκισε στην Τρίπολη. Όταν έπεσε η σκεπή του, την αναστήλωσε ο καθηγητής Μαρίνης Γρηγ. Πολυχρονόπουλος (του Γρηγόρη Τσιρίμη). Το τοπίο είναι θαυμάσιο. Κοντά του είναι η βρύση του Σελά, με το κρύο και γάργαρο νερό της και πάνω από τη βρύση, παλιά ήταν το δάσος με τις ακρανιές, που όταν ωρίμαζαν τ’ ακράνια, όλη η πλευρά του φαινόταν κατακόκκινη. Μα το τσεκούρι του ξυλοκόπου τις εξαφάνισε. Στο βάθος είναι της ΄΄Κυράς το Γεφύρι΄΄, με τον κάμπο της Ρουπακίνας, που τη διασχίζει ο οφειοειδής Λάδωνας.
Οι Άγιοι Ταξιάρχες γιορτάζουν στις 8 Οκτωβρίου, αλλά εμείς τους γιορτάζουμε και τους πανηγυρίζουμε, κάθε χρόνο, την Τρίτη της Λαμπρής.
Η τοποθεσία ΄΄Σελά΄΄, είναι οι αρχαίες ΄΄Σελαί΄΄, που αναφέρει ο Παυσανίας. Τη μέρα εκείνη όλο το χωριό φτάνει στο ξωκκλήσι των Αγίων Ταξιαρχών και προσκυνάει, τους Αγίους μας. Εκεί, όπως και στα άλλα ξωκκλήσια μας, φτάνουν οι οργανοπαίκτες και πολλοί δωρητές.
Παρακολουθούν με ευλάβεια και κατάνυξη τη Θεία Λειτουργία, χορεύουν και πανηγυρίζουν στο προαύλιο των Αγίων Ταξιαρχών.
Πιο πέρα από τους Αγίους Ταξιάρχες, στο δρόμο που πάει για της Κυράς το Γεφύρι, ο Μιχαλάκης είχε χτίσει ένα μικρό εικονοστάσι κι είχε βάλει την εικόνα των Αγίων Ταξιαρχών, ένα καντηλάκι κι ένα μικρό χρηματοκιβώτιο, για να ρίχνουν οι διερχόμενοι χριστιανοί τον οβολό τους.
- 3 -



γ. ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ
Βρίσκονται δυτικά στο χωριό και απέναντι από τα Βαρταλώνι. Είναι λιθόκτιστος ναός, με μεγάλο προαύλιο και δυο πρίνα. Το τοπίο είναι ειδυλλιακό. Η βρυσούλα, που είναι κοντά στο ξωκκλήσι, του δίνει γραφικότητα και χάρη. Η πλαγιά είναι όλη κατάφυτη και καταπράσινη, γεμάτη από τα γλυκόλαλα κελαδήματα των πουλιών και τα κουδουνίσματα των γιδοπροβάτων. Ο ορίζοντας είναι ευρύς. Βλέπεις μέχρι τα Καλάβρυτα, την Κερπινή, τον Ερύμανθο.
Η παράδοση λέει πως στη θέση, που είναι σήμερα ο ναός, παλιά ήταν μοναστήρι, στην ιδιοκτησία του οποίου ανήκαν τα Σελά, το Μετόχι, του Καλόγερου το αλώνι κι άλλα κτήματα.
Τους Αγίους Θεοδώρους δεν τους γιορτάζουμε την ημέρα της γιορτής τους, στις 8 Φλεβάρη, αλλά την Πέμπτη της Αναλήψεως.
Τη μέρα τούτη, που πάντα σχεδόν είναι μαγιάτικη, με το πρωινό αεράκι, όλο το χωριό ξεκινάει για το πανηγύρι  κι όλος ο πλαγιαστός δρόμος, που πάει για τους Αγίους Θεοδώρους, είναι γεμάτος από κόσμο.
Θυμάμαι τους γέροντες, τις γυναίκες και τα παιδιά, με στρωμένα πάνω στ’ άλογά τους, τα πολύχρωμα κιλίμια τους να προχωρούν καβάλα, σαν σε πομπή, για τους Αγίους. Τα μεγάλα παιδιά να τρέχουν χαρούμενα κι οι οργανοπαίχτες, να πορεύονται για το πανηγύρι.
Μέσα στο ναό, γονατίζουμε «στους άχραντους πόδας των Αγιών», προσφέρουμε δώρα της αγάπης μας, και προσευχόμαστε θερμά. Όλοι παρακολουθούν με κατάνυξη τη Θ. Λειτουργία.
Η λειτουργία τελειώνει και τα όργανα αρχίζουν. Οι λαγκαδιές βουίζουν κι ο κόσμος χαίρεται. Οι έμποροι διαλαλούν το εμπόρευμά τους και το κέφι κορυφώνεται.
Η ώρα του φαγητού έρχεται κι όλοι κάθονται κατάχαμα στην πλευρά του ναού. Οι παπάδες προσεύχονται κι όλοι τρώνε σα μια φαμελιά. Το φαγητό τελειώνει και λίγα τραγούδια της τάβλας συμπληρώνουν την ευωχία. Μετά το φαγητό και την προσευχή ξεκινούν όλοι και φτάνουν στην πλατεία του χωριού, όπου συνεχίζουν το χορό και το γλέντι, μέχρι τα χαράματα.







8 σχόλια :

  1. Ανώνυμος5/5/13 13:33

    ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ

    αφιερωμένο στους ΓΙΩΡΓΗΔΕΣ και ΓΙΩΡΓΙΕΣ

    ΕΔΩ



    ΜΕ ΑΓΑΠΗ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος5/5/13 13:42

    Το χακάρισμα ήταν.....αθέλητο.....

    για τον τίτλο του τραγουδιού που εκτυπώθηκε στο τέλος της προμετωπίδας του κειμένου, καθώς και όποια ομοιότης με το λαουτιέρη.....

    Για την αυριανή γιορτή αφιερώθηκε. Σήμερα σε όλους χρόνια πολλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ευχαριστούμε οι Γιώργηδες και εγω ιδιαίτερα τον Σόλωνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το καινούργιο Αρνιμας δείχνει .Την δημοσιεύω χωρίς φόβο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. XRONIA POLLA SE OLOUS TOUS EORTAZOMENOUS SHMERA !!!!!!!!!

    NIS POLYXRONOS !!!!!!!!







    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος8/5/13 20:21

    xronia polla se olous....kai tou xronoy.....bale re nis kamia foto apo to xorio to pasxa....ligothika gerolykos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος10/5/13 19:46

    Χρήσιμο θα ήταν στο κείμενο να υπήρχαν και οι φωτογραφίες,όπως του Αηγιώργη μας στο συνοικισμό του Παλιόπυργου , και των δύο άλλων εξωκκλησιών ,των Παμεγγίστων Ταξιαρχών στα Σελά και των Αγίων Θεοδώρων στον ομώνυμο χώρο . Θα τα έβλεπαν κι αυτά οι συμπατριώτες μας και θα χαίρονταν που παραμένουν όρθια και λειτουργικά σε πείσμα των καιρών και της οικονομικής κρίσης. Σε παλιότερες εποχές ,που ήταν ακόμη πιο δύσκολα τα χρόνια ,τότε που ο κόσμος μας έμενε στο χωριό του ,η προσέλευση των πιστών μας στα εορτάζοντα εξωκκλήσιά μας ήταν μεγάλη ,αυθόρμητη και καθολική θα έλεγα.Σήμερα ,που υπάρχει και στα τρία εξωκκλήσια οδική σύνδεση με το χωριό μας ,έστω και υποτυπώδης ,η παρουσία προσκυνητών είναι μικρή. Διατηρούνται και λειτουργούνται ,οφείλω να το ειπώ , χάρη στη μεγάλη και άοκνη προσπάθεια και προθυμία του αιδεσιμοτάτων ιερέων μας Παπαντώνη και Παπαγιώργη και του Εκκλησιαστικού μας συμβουλίου .Τα εξωκκλήσιά μας δένουν αρμονικά με το φυσικό τους περιβάλλον ,το κοσμούν και το γαληνεύουν ,όπως και τις ψυχές μας με τη θέα τους.Είναι οι ακοίμητοι φρουροί του και οι καθημερινοί σιωπηλοί μάρτυρες και υμνωδοί του Υψίστου. Ας τα φροντίζουμε ,ο καθένας με τον τρόπο του , και ας τα κρατήσουμε όρθια στο διάβα των χρόνων. Δράττομαι της ευκαιρίας για να επισημάνω την παντελή έλλειψη εξωκκλησιού στην Περαμεριά .Ούτε καν προσκυνητάρι δεν υπάρχει. Κι όμως τελευταία η ευρύτερη περιοχή φαίνεται να αναπτύσσεται,να κατοικείται καθώς ανακασκευάζεται και συντηρείται ο οδικός δρόμος Μυγδαλιάς- Κυράς Γεφύρι-Πουρναριάς .Παλιότερα ,όταν ο κάμπος μας μεταβλήθηκε σε τεχνητή λίμνη του Λάδωνα ,θυμάμαι, πως
    υπήρχε σχετικό προσκυνητάρι στη θέση Μπαρμπέρης ,κοντά στη Μαρουδέικη σπηλιά ,από όπου μάλιστα προμηθευόμαστε πόσιμο νερό . Το προσκυνητάρι αυτό ήταν αφιερωμένο προς τιμή των Αγίων ισαποστόλων Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας Ελένης. Υπάρχει και σχετική παράδοση πως βρέθηκε εκεί το Άγιο δισκοπότηρο και μεταφέρθηκε στην Εκκλησία του χωριού μας. Νομίζω, πως για τις αυξημένες ανάγκες των πιστών μας εκεί στην Περαμεριά ,αλλά και των διερχομένων από το οδικό άξονα Πουρναριάς -Κυράς Γεφύρι - Μυγδαλιάς , καλό και θεάρεστο έργο είναι να κατασκευάσουμε εκ θεμελίων εξωκκλήσι στη θέση Διχαλωτό Περαμεριάς ,θέση περίοπτη και νευραλγική , προς τιμή των Αγίων μας. Υπάρχει και διαθέτης του σχετικού οικοπέδου .Εγώ έριξα την ιδέα , ας διαβουλευτούνε οι Πολιτιστικοί μας Σύλλογοι και ας συναποφασίσουμε για τις λεπτομέρειες ,ώστε να υλοποιηθεί αυτό το έργο . Νομίζω πως θα τύχει καθολικής αποδοχής.
    marpolix

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψιν σας τα ακόλουθα:
• Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες, ασυνάρτητος λόγος και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις, υπονοούμενα, απειλές, ή χυδαιολογίες.
•Μην δημοσιεύετε άσχετα, με το θέμα, σχόλια.
•Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
Με βάση τα παραπάνω η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα διαγραφής σχολίων χωρίς καμία προειδοποίηση.